Hepatit aşısı ne zaman yapılmalı ve kimler almalı?

Hepatit A aşısı, Hepatit A virüsünün neden olduğu karaciğer enfeksiyonuna karşı koruma sağlayan güvenli ve etkili bir aşıdır. Bu aşı, genellikle iki doz halinde uygulanır ve uzun süreli bağışıklık kazandırır. Hepatit A, kontamine su veya gıdalar yoluyla bulaşan bir hastalıktır ve aşı, özellikle risk altındaki gruplar için önerilmektedir.

Hepatit A aşısının zamanlaması, yaş gruplarına ve bireysel risk faktörlerine göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak, aşılama programı şu şekildedir:

• Bebekler ve Çocuklar: Hepatit A aşısı, rutin aşılama programında genellikle 12-23 aylık bebeklere uygulanır. İlk doz 12. ayda, ikinci doz ise en az 6 ay sonra (örneğin, 18-23 aylıkken) yapılmalıdır. Bu, çocuklarda uzun süreli koruma sağlar.
• Yetişkinler: Daha önce aşılanmamış ve risk altındaki yetişkinler için iki doz halinde uygulanır. İlk dozdan sonra ikinci doz, 6-12 ay içinde yapılmalıdır. Aşının tam etkinliği için iki dozun da tamamlanması önemlidir.
• Yakın Temas veya Salgın Durumları: Hepatit A'ya maruz kalma riski yüksek olan kişiler (örneğin, hasta bir aile üyesiyle temas) veya salgın bölgelerine seyahat edenler, aşıyı mümkün olan en kısa sürede yaptırmalıdır. İlk dozdan sonra bile kısmi koruma sağlanabilir.

Aşılamanın zamanlaması, bir sağlık uzmanının önerilerine göre ayarlanmalıdır, çünkü bireysel sağlık durumu ve risk faktörleri dikkate alınır.

Hepatit A aşısı, belirli gruplar için özellikle önerilmektedir. İşte aşı yaptırması gereken başlıca kişiler:

• Bebekler ve Çocuklar: 12 aylıktan itibaren tüm çocuklar, rutin aşılama kapsamında Hepatit A aşısı almalıdır. Bu, okul ve kreş gibi toplu ortamlarda hastalığın yayılmasını önlemeye yardımcı olur.
• Seyahat Edenler: Hepatit A'nın yaygın olduğu bölgelere (örneğin, Afrika, Asya, Orta ve Güney Amerika) seyahat eden veya bu bölgelerde yaşayan kişiler aşılanmalıdır. Seyahatten en az 2-4 hafta önce aşıya başlanması önerilir.
• Risk Altındaki Meslek Grupları: Sağlık çalışanları, gıda işçileri, kanalizasyon veya su temizliği ile uğraşanlar gibi Hepatit A'ya maruz kalma riski yüksek olan kişiler aşı yaptırmalıdır.
• Kronik Karaciğer Hastalığı Olanlar: Hepatit B, Hepatit C veya siroz gibi kronik karaciğer hastalığı olan kişiler, Hepatit A enfeksiyonunun ciddi komplikasyonlara yol açabileceği için aşılanmalıdır.
• Erkeklerle Cinsel İlişkiye Giren Erkekler: Bu gruptaki bireyler, Hepatit A'nın cinsel yolla bulaşma riski nedeniyle aşı önerileri kapsamında değerlendirilmelidir.
• Uyuşturucu Kullananlar: Damar içi uyuşturucu kullanan kişiler, enfeksiyon riski yüksek olduğu için aşılanmalıdır.
• Bağışıklık Sistemi Zayıf Olanlar: HIV/AIDS gibi bağışıklık sistemini etkileyen durumları olan kişiler, Hepatit A'ya karşı daha savunmasız olduklarından aşı yaptırmalıdır. Ancak, aşının etkinliği konusunda bir sağlık uzmanına danışılması önemlidir.
• Genel Halk: Hepatit A'nın yaygın olduğu bölgelerde yaşayan veya salgın riski taşıyan herkes, korunma amacıyla aşıyı düşünmelidir.

Önemli Uyarılar

Hepatit A aşısı genellikle güvenli olsa da, aşı öncesi bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir. Aşının yan etkileri hafif olabilir (örneğin, enjeksiyon bölgesinde ağrı veya hafif ateş), ancak ciddi alerjik reaksiyonlar nadirdir. Hamilelik veya emzirme döneminde aşı yaptırmadan önce doktor tavsiyesi alınmalıdır. Unutmayın, aşılanma, bireysel sağlığı korumanın yanı sıra toplumda Hepatit A'nın yayılmasını önlemeye de yardımcı olur.